Dobrze ułożony młodzieniec
- 21 czerwca 2024, piątek
- 22 czerwca 2024, sobota
Inspirowany międzywojenną historią łodzianina Eugeniusza Steinbarta spektakl porusza na wskroś współczesny temat nienormatywności płciowej i jej społecznego odbioru.
Jest opowieścią o próbie ucieczki z opresyjnego systemu społecznego, w którym role są określone sztywno i narzucone raz na zawsze; historią niezgody wobec bezradności, bierności i postępowania wbrew sobie; wyrazem buntu przeciwko życiu w roli kobiety, kiedy się kobietą nie jest; manifestem odwagi do życia na własnych warunkach – bez binarnych podziałów, kategorii i wlewania ciał w foremki.
Spektakl odwołuje się do wydarzeń towarzyszących toczącemu się w latach 1938-1939 przed sądem okręgowym w Łodzi procesowi „młodej kobiety wyglądającej zupełnie jak mężczyzna”*.
Jak donosi „Ilustrowana Republika” z 6 stycznia 1939 roku: „kobieta udawała mężczyznę (…) nie tylko rzecby można — na optykę, ale również wobec władz stanu cywilnego. Ożeniła się (…), meldując się jako mężczyzna wobec kapłana, a ożeniwszy się — została nawet «ojcem» i zameldowała dziecko zrodzone z swej «żony» za swoje”.
W tym samym artykule z „Ilustrowanej Republiki” czytamy: „już na kilka lat wcześniej «Eugeniusz» Steinbart, desperat, który z wysokości trzeciego piętra jednego z domów przy ul. Nawrot rzucił się na bruk, odniósł złamanie kręgosłupa i dopiero w karetce pogotowia okazał się kobietą — zwrócił na siebie uwagę władz”.
„W jakim celu Sztajnbartówna przedzierzgnęła się w mężczyznę nie stwierdzono”. Wiadomo natomiast, że w momencie targnięcia się na swoje życie w roku 1935 mężczyzna ten był bezdomny, cieszył się opinią dobrze ułożonego młodzieńca, miał narzeczoną, a przyszłą żonę Czesławę Zaleśną poznał właśnie w szpitalnym oddziale kobiecym, w którym dochodził do zdrowia.
Eugeniusz Steinbart identyfikował się jako mężczyzna, jako narzeczony i mąż wchodził w relacje romantyczne, jako ojciec wychowywał córkę. Po załamaniu nerwowym i próbie samobójczej jeszcze się w swojej identyfikacji umocnił. W czasach, kiedy osoby transpłciowe nie miały kulturowej reprezentacji, a społeczność nie wypracowała jeszcze języka, który by tę reprezentację sankcjonował, Eugeniusz Steinbart w dokumentach i relacjach medialnych znajdował informacje o sobie sprzeczne z tym, kim był naprawdę. Jego męska tożsamość w świetle prawa i w oczach społeczeństwa była fałszerstwem, jego próby wyrażania siebie były karane.
Za posługiwanie się dowodem tożsamości swojego kuzyna i poświadczenie nieprawdy w styczniu 1939 roku został skazany na 8 miesięcy więzienia. We wrześniu 1939 roku wybuchła wojna.
Co działo się dalej z Eugeniuszem? W jakiej roli płciowej postanowił kontynuować życie? W jakim ciele odnalazłby się dziś? W jakim kraju? W jakim mieście? Czy w Łodzi?
To tutaj przy ulicy Częstochowskiej mieścił się zakład produkujący protezy prącia. To w Łodzi Anna Grodzka, kiedy była posłanką, chciała utworzyć centrum dla dzieci i młodzieży cierpiących z powodu dysforii płciowej, gdzie mogłyby otrzymać wsparcie lekarzy, psychiatrów, psychologów i seksuologów, uzyskać diagnozę i szybką pomoc. To łódzki szpital im. Barlickiego był w latach 90. jedynym w kraju i jednym z dwóch w Europie Wschodniej, gdzie przeprowadzano operacje uzgodnienia płci, a później – wykonywano ich najwięcej. Może to w Łodzi te procedury znowu będą całkowicie bezpłatne?
*cytaty pochodzą z międzywojennej prasy, zachowujemy oryginalną pisownię
Reżyseria: Wiktor Rubin
Tekst | dramaturgia: Jolanta Janiczak
Scenografia | video: Łukasz Surowiec
Kostiumy: Rafał Domagała
Muzyka: Krzysztof Kaliski
Reżyseria światła: Jacqueline Sobiszewski
Asystent reżysera: Michał Kruk
Inspicjentka: Agnieszka Choińska
Identyfikacja graficzna: Ola Jasionowska
Prapremiera: 25 marca 2023 roku, Duża Scena
Występują:
Karolina Bednarek (Wiktoria Skempińska, narzeczona Eugeniusza)
Monika Buchowiec (Maria Zaleśna, teściowa Eugeniusza)
Maciej Kobiela (Oskar, brat Eugeniusza)
Michał Kruk (Prokurator Kłoczkowski)
Paweł Kos (Adwokat Szychwart)
Halszka Lehman (Elżbieta, córka Eugeniusza)
Paulina Walendziak (Czesława Zaleśna, żona Eugeniusza)
Edmund Krempiński (gościnnie | Eugeniusz Steinbart)
Sugerowany wiek widza: 16+
Czas trwania spektaklu: 1 godzina i 40 minut bez przerwy
***
Bezpieczne zakupy w Bilety24. W przypadku odwołania wydarzenia, gwarantujemy automatyczny zwrot środków potwierdzony komunikatem wysyłanym na adres e-mail, podany podczas zakupu.
FAUST
14 czerwca 2024 - 18:30 | KUP-BILETjest więcej terminów
Teatr Wielki
pl. Dąbrowskiego 1 Łódź
18 335teatr
FAUST
14 czerwca 2024 - 18:30 | KUP-BILETjest więcej terminów
Teatr Wielki
pl. Dąbrowskiego 1 Łódź
9 305teatr
FAUST
15 czerwca 2024 - 18:30 | KUP-BILETjest więcej terminów
Teatr Wielki
pl. Dąbrowskiego 1 Łódź
2 816teatr
1968 / Biegnij, mała biegnij
15 czerwca 2024 - 19:00 | KUP-BILETjest więcej terminów
Teatr Nowy im. K. Dejmka - Duża Sala
Więckowskiego 15 Łódź
894teatr
Piękna i Bestia - Niedziela Inna Niż Wszystkie
16 czerwca 2024 - 12:00 | KUP-BILET
Teatr Lalek Arlekin im. Henryka Ryla w Łodzi
Wólczańska 5 Łódź
7 033teatr
STRAŻAK SAM NA ŻYWO - PRZYGODA NA BIWAKU
16 czerwca 2024 - 10:00, 12:30, 15:00
Teatr im. Stefana Jaracza
ul. Jaracza 27 Łódź
4 216teatr
w najnowszym programie.
18 czerwca 2024 - 19:00 | KUP-BILET | 70złjest więcej terminów
Kręgielnia Król Kul
Al. Politechniki 1 Łódź
272 794teatr
Lalkowy teatr seniorów gra dla przedszkolaków w pracowni U-LA-LA!
20 czerwca 2024 - 10:30
Centrum Animacji i Rewitalizacji RONDO Miejska Strefa Kultury w Łodzi
Limanowskiego 166 Łódź
6 841teatr
„Lekcja oddychania” Teatr w Poprzek
21 czerwca 2024 - 17:00
Centrum Animacji i Rewitalizacji RONDO Miejska Strefa Kultury w Łodzi
Limanowskiego 166 Łódź
215teatr
O mało co...
23 czerwca 2024 - 17:00 | KUP-BILET | 74.50zł
Teatr Muzyczny w Łodzi
Północna 47/51 Łódź
137 390teatr
„Piąta ściana” Teatr Szklarnia
28 czerwca 2024 - 19:00
Centrum Animacji i Rewitalizacji RONDO Miejska Strefa Kultury w Łodzi
Limanowskiego 166 Łódź
208teatr
Pikantni
6 września 2024 - 17:15 | KUP-BILET | 160.00/70.00zł 20:15 | KUP-BILET | 160.00/70.00złjest więcej terminów
Teatr Muzyczny
ul. Północna 47/51 Łódźjest więcej miejsc
3 005 551teatr
Między łóżkami
7 września 2024 - 19:00 | KUP-BILET | 160.00/70.00zł
Teatr Muzyczny
ul. Północna 47/51 Łódź
1 922 553teatr
Triathlon Story czyli Chłopaki z Żelaza
8 września 2024 - 16:00 | KUP-BILET | 110.00/140.00zł 18:45 | KUP-BILET | 120.00/140.00zł
Teatr im. Stefana Jaracza
ul. Jaracza 27 Łódź
1 115 765teatr
Przygoda z ogrodnikiem
14 września 2024 - 16:00 | KUP-BILET | 170.00/70.00zł 19:30 | KUP-BILET | 170.00/70.00zł
Teatr Wielki w Łodzi
pl. Dąbrowskiego Łódź
1 727 226teatr
Prezent urodzinowy
14 września 2024 - 19:00 | KUP-BILET | 120.00/80.00zł
Teatr Muzyczny
ul. Północna 47/51 Łódź
606 422teatr