70- LECIE POLSKIEJ ANIMACJI: SALON ODRZUCONYCH SIEDEMDZIESIOLECIA/ ANIMATOR 2017
SALON ODRZUCONYCH SIEDEMDZIESIĘCIOLECIA
Z okazji kolejnych okrągłych rocznic polskiej animacji przyjęło się mówić przede wszystkim o jej wielkich i zasłużonych międzynarodowych sukcesach. Zbyt często jednak zapominamy, że polscy twórcy przez dużą cześć tego czasu borykali się z wieloma problemami, nie tylko natury czysto produkcyjnej (na przykład brakiem nowoczesnego sprzętu). Przede wszystkim musieli liczyć się z cenzurą, która nie oszczędzała nawet uznanych twórców. Witold Giersz również nie ustrzegł się interwencji. Jego „Gwiazda” (1984) była rozpowszechniana w niezwykle wąskim zakresie. Kłopoty animatorów nie skończyły się wcale z upadkiem Polski Ludowej, chociaż tym razem o kręgosłup moralny Polaków zaczęły dbać inne czynniki: politycy i redaktorzy telewizyjni. Przekonał się o tym zwłaszcza Andrzej Czeczot, którego dwie serie filmów „Przychodzi baba do doktora” (1991-93) i „Bajki dla dorosłych” (1996) zostały dość szybko zamiecione pod dywan i próżno ich szukać w oficjalnych filmografiach reżysera z Internetową Bazą Filmu Polskiego na czele.
Marcin Giżycki i Jerzy Armata
PAN PIÓRKO ŚNI, Wasilewski, 1949, 10’Pozornie niewinna opowiastka o urzędniku, któremu śni się, że fruwa w łóżku nad miastem. Władzom nie podobała się uproszczona, „formalistyczna” plastyka dzieła. Film został odesłany na półki, a Zenon Wasilewski wyciągnął z tego naukę, że lepiej pozostać przy polskim folklorze niż marzeniach.
TRAKTOR A-1, Nehrebecki, 1950, 10’Socrealistyczna agitka propagująca proces traktoryzacji w rozwoju socjalistycznej wsi. Film był tak nachalny w warstwie propagandowej, że nawet ówczesne władze kinematografii nie zdecydowały się go skierować do rozpowszechniania.
WIKLINOWY KOSZ, Kijowicz, 1967, 8’Nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka – tym ludowym porzekadłem najlepiej można scharakteryzować przesłanie filmu, w którym wąsaty dziadek uczy lalki chodzić… Dość oczywista metafora stalinizmu spowodowała, że władze uznały film za niegodny reprezentowania kraju na zagranicznych festiwalach.
PTAK, Czekała, 1968, 9’Poetycka przypowieść o wolności, o człowieku i ptaku – codziennej ciężkiej pracy tego pierwszego oraz umiłowaniu wolności tego drugiego. Film nierozpowszechniany, bo jak stwierdził jeden z decydentów, filmy szkolne służą szkoleniu studentów, a nie bawieniu publiczności.
DESANT, Szczechura, 1968, 5’Zabawna opowieść o dwóch spadających żołnierzach, którzy wyskoczyli z samolotu, zapominając o spadochronach. Film oparty na monologu kabaretowym Andrzeja Warchała z krakowskiej Piwnicy pod Baranami. Zatrzymany przez cenzurę, doczekał niewielkiej premiery 19 lat później.
W SZPONACH SEKSU, Antoniszczak, 1969, 9’Aktorsko-animowana opowieść o kobiecie, która daje do gazety ogłoszenie matrymonialne. Film rozpowszechniany w dwóch kopiach, a właściwie w jednej, bo drugą – jak twierdził autor filmu – za podszeptem miejscowego proboszcza spalił operator kina Szczebel w Lubniu.
LEKCJA FRUWANIA, Krauze, 1973, 7’Refleksja nad tym, co się dzieje z ptakiem, kiedy zbyt długo siedzi w klatce. Ta przejrzysta metafora okazała się zbyt oczywista dla cenzorów, którzy odesłali film na półki..
Z ŻYCIA OWADÓW CZYLI LOT TRZMIELA, Oraczewska, 1979, 9’Komunistyczna Polska była może tylko trochę mniej purytańska niż Polska katolicka. Na tym tle kreskówka Zofii Oraczewskiej była fenomenem. Cenzura jej nie zatrzymała, ale film wywołał skandal na festiwalu filmów przyrodniczych w Łodzi.
DROGA Z PRZEJAZDEM STRZEŻONYM, Warchał, 1980, 9’Oczekujący na podniesienie szlabanu kierowca oddaje się wspomnieniom: zakończenie wojny, Październik ’56, Grudzień ’70, czas propagandy sukcesu…
ABY DO GWIZDKA, Komorowski, 1981, 6’Ten krótki filmik o kibolach jest dziś bardziej aktualny, niż kiedyś. Niemniej stał się jedną z kilku animowanych ofiar stanu wojennego. Do rozpowszechniania trafił dopiero pięć lat później.
OBRABIARKA, Kalina, 1981, 2’Kolejna ofiara stanu wojennego. Dziś trudno dociec, co chodziło cenzorom po głowie, chyba nie spodobało im się przedstawienie reprezentanta wiodącej siły narodu jako robota zredukowanego do kilku zaprogramowanych czynności.
PRZYCHODZI BABA DO DOKTORA - GINEKOLOG, Czeczot 1993, 3’Szczególnie prowokujący (niektórych) swoim nieokiełznanym czarnym humorem epizod serii filmików znanego karykaturzysty. Ostrzem satyry skierowany przede wszystkim w polityków i polską hipokryzję.
Iron Man 3
16 lipca 2013 - 10:00, 11:15, 12:15, 13:30, 14:30, 15:45, 16:45, 18:00, 19:00, 20:15, 21:15, 22:30jest więcej terminów
Cinema City Kinepolis
Bolesława Krzywoustego 72 Poznańjest więcej miejsc
1 193 862kino
Wspaniała
12 lipca 2013 - 16:30jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznańjest więcej miejsc
868 915kino
Turyści
12 lipca 2013 - 16:30jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznańjest więcej miejsc
243 438kino
Repertuar kina Rialto w dniach 5-11.07.2013
od: 5 lipca 2013 do: 11 lipca 2013
Kino Rialto
Dąbrowskiego 38 Poznań
13 632kino
Parada
9 lipca 2013 - 19:30jest więcej terminów
Apollo
Ratajczaka 18 Poznań
167 217kino
Żądza bankiera
9 lipca 2013 - 19:30jest więcej terminów
Apollo
Ratajczaka 18 Poznańjest więcej miejsc
286 288kino
Nieulotne
7 lipca 2013 - 17:00jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznańjest więcej miejsc
1 095 886kino
Babska Muza na L – film „80 dni”
7 lipca 2013 - 17:00jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznań
129 943kino
Repertuar kina Rialto w dniach 28.06.-4.07.2013
od: 28 czerwca 2013 do: 4 lipca 2013
Kino Rialto
Dąbrowskiego 38 Poznań
8 748kino
Trans
3 lipca 2013 - 10:00, 12:30, 15:00, 17:30, 20:00, 22:30jest więcej terminów
Cinema City Kinepolis
Bolesława Krzywoustego 72 Poznańjest więcej miejsc
277 338kino
Zmory
2 lipca 2013 - 16:15, 21:30jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznań
75 545kino
Dwa księżyce
2 lipca 2013 - 16:15, 21:30jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznań
53 208kino
Renaissance
2 lipca 2013 - 16:15, 21:30jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznańjest więcej miejsc
359 191kino
Once
2 lipca 2013 - 16:15, 21:30jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznań
27 764kino
Sprawa Gorgonowej
2 lipca 2013 - 16:15, 21:30jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznań
47 441kino
W cieniu
2 lipca 2013 - 21:15jest więcej terminów
Rialto
Dąbrowskiego 38 Poznań
346 898kino
Blue Valentine
2 lipca 2013 - 16:15, 21:30jest więcej terminów
Nowe Kino Pałacowe
Święty Marcin 80/82 Poznań
28 179kino